Hukukçular İçin Çocuk Hakları ile İlgili Avrupa Hukuku
Çocuk hakları ile ilgili konular genellikle BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi ve BM Çocuk Hakları Komitesi başta olmak üzere BM organlarının ürettiği metinler üzerinden konuşuluyor. Oysa Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi’nin de bu alanda ürettiği birçok düzenleme bulunmakta.
Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan Çocuk Haklarıyla İlgili Avrupa Hukuku El Kitabı bu belgeler ile ilgili kapsamlı bir derleme sunuyor. El kitabı avukatlar, yargıçlar, savcılar, sosyal çalışmacılarla birlikte ülkedeki yetkili mercilerle çalışanlar, hükümet dışı kuruluşlar (HDK) ve bu konularla ilgili hukuk sorularıyla karşılaşabilecek diğer kesimler hedeflenerek hazırlanmış. El kitabında Avrupa Hukuku çocuk haklarını ilgilendiren çeşitli temaları içeren 10 bölümden oluşmakta (el kitabının bölümleri üzerinden, AB hukukuna ilişkin diğer belgelere de erişebilirsiniz):
- Medeni haklar ve özgürlükler
- Eşitlik
- Kişisel kimlikle ilgili konular
- Aile yaşamı
- Alternatif bakım ve evlat edinme
- Çocuğun şiddet ve sömürüye karşı korunması
- Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar
- Göç ve iltica
- Tüketici ve verilerin korunması
- Çocukların ceza adaletindeki hakları ve alternatif işlemler
Avrupa Birliği üyesi ülkelerin hepsinin BM Çocuk Haklarında Dair Sözleşmesi’nin tarafı olması esas alınarak ilk olarak 2006 yılında Çocuk Haklarına İlişkin Strateji kabul edilmiştir. Bundan sonraki yıl güncelleme yapılmamış, 2008 yılında bir güncelleme yapıldıktan sonra 3-5 yıllık stratejiler hazırlanmaya başlanmıştır:
2009-2011 Stratejisi (İngilizce)
2012-2015 Stratejisi (Türkçe) (İngilizce)
2016-2021 Stratejisi (Türkçe) (İngilizce)
2012-2015 Stratejisinin uygulamaları ile ilgili uygulama, güncelleme ve değerlendirme raporları da çocuk haklarına ilişkin Avrupa hukuku hakkında önemli bilgi kaynaklarını oluşturmaktadır.
Aynı şekilde 2016-2021 stratejisini desteklemek üzere hazırlanan, Avrupa Konseyi ve üye devletler tarafından atılan adımları gösteren Her Çocuk İçin Şiddetsiz Bir Hayat başlıklı rapor ve Orta Dönem Değerlendirme Raporu da içinde bulunduğumuz dönemin önceliklerini görmek bakımından önemli kaynaklar. Hâlâ önceliğimizin çocuklar için şiddetsiz bir hayat olması da özellikle dikkate değer bir durum göstergesi.
