Afetin Çocuklar Üzerindeki Etkileri Uzun Sürebilir!
Bugün doğal afetlerin ikincil mağduriyetlerinden çocukları korumak için yapabileceklerimize odaklanmamız gerekiyor.
Çocuk koruma sisteminin acil durumlarda çocuklar için özel bir dikkate sahip olması gerekir. Doğal veya insan kaynaklı afetler, çatışmalar veya diğer krizlerin neden olduğu acil durumlarda çocuklara yönelik şiddet, istismar, sömürü ve ihmalin önlenmesi ve bunlara müdahale edilmesi için özel bir çalışma yürütmek gerekir. Çünkü, acil durumların etkileri, ilk kriz anı aşıldıktan sonra da devam eder. Afet sonrasında hayatta kalan çocuklar için çocuk koruma sisteminin özel bir dikkati ve müdahalesi olmazsa, yeni ve daha büyük riskler söz konusu olabilir.
Türkiye’de çocuk koruma sisteminin afet ve salgınlar bakımından değerlendirilmesi ve risk mekanizmasının nasıl işlediğini gösteren bir haritalama çalışması geçtiğimiz aylarda ÇOKMED tarafından yapıldı ve önerileri de içeren bir rapor yayınlandı. Aynı zamanda bu alandaki bir çok çalışmanın derlendiği bir de online kütüphane hazırlandı.
Afetlerin çocukların beden ve ruh sağlığı hizmetlerine erişimini güçleştirdiği, dolayısıyla sağlıklarını olumsuz etkilediği ve çocuk istismarının artmasına neden olduğu bilinmekte.
Bu nedenle genel olarak çocuk koruma sisteminin acil duruma hazırlıklı olması kadar, afet sonrasında insani yardım yapacak sivil toplum kuruluşlarının da çocuk koruma ilkelerini bilmesi ve bunların gereklerini yerine getirmesi önemli. Bu konuda sivil toplumu kuruluşlarını ve çalışanlarını yönlendirmek üzere hazırlanmış rehberler dikkat edilmesi gerekenler hakkında yol gösterici olabilir.
Sivil toplum kadar gazetecilerin de insani yardım faaliyetleri sırasında oynadıkları rol çocuk koruma açısından önem ifade eder. Ethical Journalism Network tarafından hazırlanan rehber de medya faaliyetleri bakımından yol gösterici nitelikte.
Bu yazının hazırlandığı Temmuz 2021’de Dünyada ve Türkiye’de önemli bir yangın afeti yaşanmakta. Bütün diğer afetler sonrasında olduğu gibi keşke böyle olmasaydı dememek için insani yardım ve habercilik faaliyetlerinde etik kuralları hatırlamakta fayda olabilir.
